Ngā Whetū o Matariki – Matariki Awards 2020

Ia tau ka whakanuia e Whakaata Māori ētahi tāngata, rōpū rānei o te ao Māori i te wā o Matariki. I tēnei uiuinga ka kōrero tahi a Tūmamao Harawira me Shane Taurima mō tēnei k­­aupapa.

Tuatahi, anei te uiuinga tūturu (original), i Manako (Radio Wātea):

Tuarua, anei te ‘korero poto‘:

Me te tuhinga ‘kōrero poto’:

I tēnei uiuinga ka kōrero tahi a Tūmamao Harawira rāua ko Shane Taurima. Ko Shane te tāhuhu rangapū (te CEO i te reo Pākehā) o Whakaata Māori (Māori Television). Ia tau ka whakanuia e Whakaata Māori ētahi tāngata, rōpū rānei o te ao Māori i te wā o Matariki. Ahakoa he rerekē te pō whakamānawa i tēnei tau (ko te mate karauna te take), i tū tonu te kaupapa, kua whakanuia tonutia ēnei tāngata pai, rōpū pai o te ao Māori.

E ai ki a Shane, ko te mea nui, ko te whakahōnore i ngā tāngata Māori i tino angitū i roto i ngā marama kua mahue i mua i te wā o Matariki. Tōna tikanga, ka tū tēnei pō whakamānawa i Pipiri, otirā, kāore e taea i tēnei tau. Nō reira, i puta mai te whakaaro, me haere te rōpū hopuata ki te kāinga o tēnā, o tēnā. I whakaaturia te kiriata i te Rāhoroi i te mutunga o te wiki o te reo Māori.

E ai ki a Tūmamao, ko te mea mīharo o tēnei kaupapa, ko te tirohanga whānui ki ngā āhuatanga katoa o te ao Māori. E tika ana tērā – tekau mā tahi ngā wāhanga o te kaupapa, ā, ko tētahi mea hou, ko te wāhanga e mihi ana i te tangata, i te rōpū rānei i mahi pai i roto i ngā uauatanga o te mate karauna (ko Whānau Ora i whiwhi i tērā tohu). I whakanuia hoki a Kahurangi Tureiti Moxon mō ana mahi pai e tautoko ana i ngā whānau Māori i roto i te tautohe me Oranga Tamariki.

Otirā ko te tohu nui o te pō i tukuna ki te hapori o Ihumātao, ko tā Shane, “mō tā rātou whakahuihui i te tini me te mano i runga i tō rātou kaupapa i reira.” Ko te āhuatanga o tā rātou mahi i tino mihia, ko te whakaemi i ngā tāngata o tēnā iwi, o tēnā  iwi, Māori mai, Pākehā mai i runga i te kaupapa.

I kōrero hoki a Shane mō te whiwhi tohu a Tā Tipene O’Regan, mō ana mahi mō te iwi Māori, mō tōna ake iwi a Ngāi Tahu, i ngā tau e hia kua pahure.

Kupu hou (pea)

uiuinga                  interview

whakamānawa    acknowledge, praise

Pipiri                      Hune, June

rōpū hopuata       camera crew

Kahurangi              Dame

tautohe                  dispute

mate karauna        Covid-19

whakaemi              draw together

mahue                    to have gone past (stative)

pahure                    to have gone past (stative)