Leading up to Waitangi Day, the Government announces new funding to develop Māori land

Māori land development fund
Jacinda Ardern and ministers (seen here at Waitangi last year  – Photo: NZ Herald)

Kia ora anō! In this episode of Manako, Tūmamao Harawira talks to Maiki Sherman about the lead-up to Waitangi Day. My summary covers just the first part. Maiki may be easier to follow than some other speakers, so try listening to the original first.

Here’s my summary (it’s only 2 minutes):

I tēnei pūrongo, ka kōrero a Tūmamamo ki tētahi kairīpoata Māori, a Maiki Sherman, e pā ana ki ngā take o ngā rā i mua i te rā o Waitangi. Kei te Tai Tokerau a Maiki. E ai ki a ia, e muia ana tērā rohe e te kāwanatanga, ā, tokomaha ngā minita o te kāwanatanga i tae atu rā ki Te Tai Tokerau hei whakanui i te rā o Waitangi, ki te kōrero hoki ki ngā iwi i reira mō ngā mahi pai o te kāwanatanga mō te iwi Māori. Ko te kaupapa tino nui, i whakapuakina e te kawana tētahi pūtea hou hei whakawhanake i ngā whenua Māori. He mea whaitake tēnei mō te ao Māori, nā te mea, he uaua te whiwhi moni i ngā pēke nui (ko BNZ, te mea, te mea) nā te maha o ngā tāngata e whai pānga ki te whenua. He nui kē te pūtea i whakapuakitia – kotahi rau miriona tāra. Me whai mahere pai ngā whānau, ngā rōpū rānei e tono ana mō te moni, otirā, mā te wā pea, ka whai hua tēnei pūtea hou.

pūrongo – report

kairīpoata – reporter

e muia ana tērā rohe e te kāwanatanga – literally, swarming with, but means that there are lots of people from the government there

kāwana, kāwanatanga – government

whakapuaki (-na, -tia) – announce

whakawhanake – develop

whaitake – relevant, important for

e whai pānga ki te whenua – have links to the land

Me whai mahere pai – they need to have a good plan

tono – apply for

whai hua – bear fruit, have a good outcome