Te Rā Maumahara i Ōtautahi mō ngā Ihirama i mate ai i reira

Jacinda Ardern.jpg.hashed.3c9f58eb.desktop.story.inline
New Zealand Prime Minister Jacinda Ardern walks onto the stage to address a national remembrance service. Source: Associated Press

Here is the original broadcast, with Maiki Sherman talking to Tūmamao Harawira on Manako on 31/03/19. Only the first part of the interview is included here (three and a half minutes).

And here is my summary of the edited broadcast. The script for this is below.

 

Tēnā koutou. He wāhanga iti noa iho tēnei o te kōrero a Maiki Sherman mō te Rā Maumahara i  Ōtautahi mō ngā tāngata i whakamatea i reira. E ai ki a Maiki, he wā hūmarie, he wā i rongona ai te aroha o te motu ki ngā Ihirama, otirā i rongona hoki te mamae o ngā whānau, o te hapori Ihirama i reira.He kino te pā mai o ngā mahi kino a te tangata whakatumatuma (kāore i tukua e Maiki tana ingoa).

Tā Tūmamao, i kitea i reira te aroha o te motu nei ki ngā Ihirama, ā, nā Maiki i whakaae. Nāna i tuku mihi hoki ki te pirimia a Jacinda Ardern mō tana arahi i a tātou o te motu whānui kia tuku aroha ki a rātou ko ngā Ihirama. Ko Jacinda te māngai, ā, he nui ngā mihi ki tukua e te ao whānui mō ana mahi pai i tēnei wā pōuri rawa atu.

Vocabulary

hūmarie                 In this context, peaceful, gentle.

rongo(na)               In this context, to feel (aroha, or sympathy, or pain)

mamae                    pain

whakatumatuma  terrorist

te motu                   literally, the island, but here, the whole country

Ihirama                   In this context, Muslim (can also mean Islam).

māngai                    literally, mouth. In this context, the person speaking for the country

arahi                         lead

Roihana Nuri on Jacinda Ardern’s first appearance on ‘Q and A’ for 2019

Jacinda composed pic BBC
Jacinda Ardern (BBC photo)

Kia ora anō

Here is the original broadcast, with Eruera Morgan and Roihana Nuri, on Manako:

 

And here is my 3 minute summary:

 

And a transcript…

I tēnei pūrongo, ka hoki mai anō a Roihana Nuri, ki te kōrero mō te hōtaka ‘Q and A’ (ko te pātai me te whakautu te tikanga o ‘Q and A’). Ko tēnei te uiuinga tuatahi o te tau, ā, ko Jacinda Ardern te manuhiri i tēnei wā. Ko Roihana te kaiwhakaputa (producer) o Q and A, otirā ko Corin Dann te kaiuiui, nāna i tuku pātai ki a Jacinda Ardern.

 

I pātai a Eruera mō te uiuinga, ā, e ai ki a Roihana, he pai te kōrero a Jacinda mō ngā āhuatanga o te wā, mō ngā kaupapa a te kāwanatanga. Ki tā Roihana, kāore a Jacinda Ardern i te tino kaha ki te whakapae ko ia kē te tino rangatira o te kāwanatanga. Ko Winitana Pita te minita mō ngā take tāwāhi, ā, ka āhua āwangawanga ētahi ki tana kaha ki te whai i ōna ake whakaaro hei minita tuarua o te kāwana. Ko te tino kaupapa here pea mō tana mahi, ko te whanaungatanga o Haina me Aotearoa, otirā, e ai ki a Jacinda, he pai tonu ngā herenga o ngā whenua e rua, ahakoa ngā āwangawanga o ētahi ka kino haere  ngā herenga me te whanaungatanga.

 

I pātai a Eruera mō ētahi take e toru – mō te hauora, mō te mātauranga, ā, mō te āwhina i ngā tāngata e rapu mahi ana – nō te mea, ko te tūmanako o te iwi whānui, he pai tēnei kāwana hei tautoko “i te pani me te rawakore”. Ko tana pātai ki a Roihana, kua tutuki kāore rānei i te kāwana ngā mea i oati ai rātou i te tīmatanga. Otirā, e ai ki a Roihana, i horo tutuki ētahi mea, e tārewa tonu ana ētahi atu, ā, e ngokingoki ana  ētahi atu- he pōturi te anga whakamua o ētahi atu āhuatanga, ahakoa ngā whakaaro pai o te kāwana.

 

Vocabulary

pūrongo broadcast
uiuinga interview
whakapae declare, assert
‘te pani me te rawakore’ ‘The widow and the poor’ – Biblical metaphor for the needy in society
i oati ai rātou which they promised
kua tutuki to be achieved (stative verb)
horo quick
e tārewa ana still on hold
e ngokingoki ana creeping ahead
anga whakamua to move ahead
ngā take tāwāhi foreign affairs