Ōtākou Whakaihu Waka – te ingoa hou mō Te Whare Wānanga o Otāgo

Paulette Tamati-Elliffe (photo: Manako)

Here is the original interview (first broadcast on Manako, Radio Waatea, 21st March):

And here is my reading of the summary which follows:

I tēnei uiuinga ka kōrero tahi a Pohaturoa Waenga rāua ko Paulette Tamati-Elliffe. Ko Paulette te kaiwhakahaere o Kotahi Mano Kāika, he rōpū e whakaūkaipo ana i te reo Māori i ngā kāinga o ētahi whānau o Kai Tahu. He mema ia o te Runanga o Ōtākou, o Te Rūnanga o Ngāi Tahu, o Te Poari Matua o Te Mātāwai hoki.

Ko tā Paulette, e whā ngā tau e mahi tahi ana te whare wānanga me ngā tangata whenua i tēnei kaupapa. Ko te mea tuatahi, ko te ingoa ‘Ōtākou’ te ingoa tūturu mai rānō, otirā kua hē te whakahua i te mea nei, kua huri kē ki ‘Otago.’ Kua whakatikaina ināianei. E ai ki a Paulette, “Ko taua ingoa he awa moana i roto i te whanga o Ōtākou… ki ngā tīpuna he awa, e kawea mai ngā waka.” Kia a ia, ko te ingoa he tohu o te taetae mai o ngā waka o tēnā iwi, o tēnā iwi ki te rohe nei, nō reira, he tohu pai tērā mō te whare wānanga ki reira.

He pai hoki ki a rātou te whakauru i te whakaaro mō te waka, mō ngā waka hoki – kua kitea hoki i te ingoa Māori o Victoria University (ko ‘Te Herenga Waka’). Mō te kupu ‘whakaihu, ’ i huri hoki ō rātou whakaaro ki ngā tīpuna Māori i whai tohu ki reira – ko Te Rangi Hīroa (ko Tā Peter Buck ki ētahi) te tuatahi – me te whakaaro hoki, ko Ōtago te whare wānanga tuatahi i Aotearoa. Ko tētahi atu whakaaro, e hia kē ngā tāngata o tēnā iwi, o tēnā iwi kua ‘whakaihu waka’ ki te ao mai i te whare wānanga ki reira. Nō reira, e ai ki a Paulette, “I runga i tērā, ka whakaaro ko ‘Ōtākou Whakaihu Waka’ tētahi ingoa kia poho kererū ana te tangata, te tauira –  ahakoa ko wai, nō hea, he ingoa mōna.” Ko tā Pohaturoa kupu tāpiri, kua rangona whānuitia te kōrero mō ‘ngā toa whakaihu waka’ hei kupu mihi i ngā mātanga o tēnā, o tēnā kaupapa.

I ngā meneti whakamutunga o te uiuinga, ko tā Paulette, he tohu tēnei o te whakaaro pai o te whare wānanga ki te tangata whenua, ki ngā iwi Māori hoki, me te pīrangi kia pai tonu ngā herenga, kia kōkiri tonu te mahi tahi i ngā tau e heke mai nei.

Kupu āwhina:

whakaūkaipō to return (te reo) to its rightful place in the home

whakahua pronounce

taetae frequent or repeated arrival

poho kererū be proud

tāpiri add on

mātanga experts

herenga links

One-Time
Yearly

Kia ora koutou – it takes several hours of work to put together each post on ‘Kōrero Poto.’

Donations / koha help me to keep sending them out.

No pressure though – you’re welcome to access them for free!
Mauriora tātou!

Kia ora koutou – it takes several hours of work to put together each post on ‘Kōrero Poto.’

Donations / koha help me to keep sending them out.

No pressure though – you’re welcome to access them for free!
Mauriora tātou!

Choose an amount

NZ$5.00
NZ$10.00
NZ$20.00
NZ$5.00
NZ$10.00
NZ$20.00

Or enter a custom amount

NZ$

He mihi nui ki a koutou katoa!

He mihi nui ki a koutou katoa!

DonateDonate yearly

…or donate with Paypal

NZ$10.00

Leave a comment